Chùa Tam Chúc không chỉ là một trong những công trình tôn giáo quan trọng mà còn là một kỳ quan kiến trúc mới của đất nước. Với diện tích lên tới hàng nghìn hecta và quy mô hoành tráng, đây là ngôi chùa lớn nhất thế giới, thu hút hàng triệu du khách và tín đồ Phật tử mỗi năm.
1. Đôi nét về chùa Tam Chúc
Nằm tại thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, Chùa Tam Chúc hiện đang giữ vị trí là ngôi chùa lớn nhất thế giới, trở thành một điểm sáng trong quần thể khu du lịch Tam Chúc nổi tiếng. Với vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng, ngôi chùa này không chỉ thu hút du khách bởi cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn bởi ý nghĩa tôn giáo sâu sắc.
Chùa Tam Chúc là nơi thờ các bậc cao tăng, quốc sư nổi tiếng của Phật giáo Việt Nam, như Sư Tổ Đạt Ma, thiền sư Nguyễn Minh Không, thiền sư Khuông Việt, hòa thượng Thích Thanh Tứ, và thiền sư Đỗ Pháp Thuận – những người đã có công lớn trong việc phát triển và truyền bá Phật giáo tại đất nước. Những vị này không chỉ góp phần vào sự nghiệp hoằng dương đạo Phật mà còn là những biểu tượng của sự kết nối tâm linh, văn hóa và lịch sử dân tộc.
Một trong những câu hỏi được nhiều du khách quan tâm khi lên kế hoạch thăm quan Chùa Tam Chúc, Hà Nam là giá vé du lịch. Thực tế, du khách không phải trả phí vào cửa khi tham quan chùa. Tuy nhiên, để di chuyển và khám phá quần thể chùa, du khách cần lựa chọn một trong hai phương tiện di chuyển phổ biến: xe điện hoặc thuyền.
- Xe điện: Vé xe điện có giá khoảng 90.000 VNĐ/vé khứ hồi cho mỗi khách, đưa du khách tham quan dọc theo đường bộ ven bờ hồ Lục Nhạc, tiến vào khu vực nội cung của chùa.
- Thuyền: Nếu lựa chọn thuyền, du khách sẽ có trải nghiệm tham quan từ bến thuyền vào cổng tam quan nội và các điểm tham quan khác trong khu vực. Giá vé dao động từ 200.000 đến 350.000 VNĐ/khách, tùy thuộc vào dịch vụ và điểm đến trong hành trình.
2. Thời điểm đẹp nhất để ghé thăm chùa Tam Chúc
Mùa xuân, đặc biệt là từ 10 tháng Giêng đến hết tháng 3 Âm lịch, được coi là thời điểm lý tưởng nhất để du lịch Chùa Tam Chúc, Hà Nam. Đây là mùa lễ hội tươi vui, khí hậu mát mẻ, dễ chịu, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách tham quan, bái Phật và cầu mong sức khỏe, tài lộc, phúc thọ. Lễ hội tại Chùa Tam Chúc không chỉ là dịp để thể hiện lòng thành kính, mà còn là cơ hội để du khách hòa mình vào không khí linh thiêng và đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.
Tuy nhiên, nếu mục đích chuyến đi của bạn chỉ đơn giản là khám phá vẻ đẹp trữ tình, thanh tịnh của ngôi chùa và hòa mình vào không gian thiêng liêng nơi cửa Phật, bạn có thể đến Chùa Tam Chúc vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Dù vào mùa nào, chùa vẫn luôn mang đến cho du khách sự yên bình và cảm giác thanh thản, là nơi lý tưởng để tìm lại sự an yên trong tâm hồn.
=> Xem thêm: Chùa Bổ Đà – Nơi gắn liền với truyền thuyết và tín ngưỡng dân gian
3. Khám phá chùa Tam Chúc
3.1. Nhà khách Thủy Đình
Khi đến với Chùa Tam Chúc, Hà Nam, du khách sẽ bắt đầu hành trình khám phá bằng việc ghé thăm Nhà Khách Thủy Đình. Đây không chỉ là điểm dừng chân để check-in và mua vé lên thuyền tham quan, mà còn là một địa chỉ thú vị để tìm hiểu thêm về lịch sử và văn hóa của khu du lịch tâm linh này. Tại Nhà Khách Thủy Đình, du khách có thể chiêm ngưỡng các bức tranh và hiện vật minh họa về Chùa Tam Chúc, cũng như tham quan nội thất được thiết kế tinh xảo, mang đậm nét truyền thống.
Bên cạnh đó, đây là nơi lý tưởng để du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh khu du lịch Tam Chúc, với vẻ đẹp huyền bí và thanh tịnh bao quanh khu vực chùa. Nhà Khách Thủy Đình không chỉ là điểm khởi đầu của hành trình, mà còn là một phần không thể thiếu trong trải nghiệm du lịch, giúp du khách cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị văn hóa, tâm linh của khu vực này.
3.2. Cổng tam quan
Để bắt đầu hành trình tham quan Chùa Tam Chúc, du khách sẽ đi qua cổng Tam Quan, một biểu tượng đặc trưng của khu du lịch tâm linh này. Chùa Tam Chúc có hai cổng Tam Quan: cổng Tam Quan Ngoại và cổng Tam Quan Nội, mỗi cổng đều mang vẻ đẹp đồ sộ và kiên cố, tạo ấn tượng mạnh mẽ ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Các cổng này không chỉ nổi bật với kiến trúc vững chãi mà còn được trang trí bằng những hoa văn tinh xảo, mang đậm nét đặc trưng của văn hóa và tín ngưỡng Phật giáo. Cổng Tam Quan không chỉ là điểm khởi đầu của hành trình khám phá Chùa Tam Chúc mà còn là minh chứng cho sự tôn kính và trang nghiêm của ngôi chùa, đồng thời thể hiện rõ ràng sự giao thoa giữa kiến trúc cổ kính và tinh thần thiêng liêng của vùng đất Phật.
3.3. Tam điện chùa Tam Chúc
Chùa Tam Chúc sở hữu ba chính điện quan trọng, mỗi điện đều mang ý nghĩa tôn giáo sâu sắc và thờ phụng một vị Phật riêng biệt, tượng trưng cho các giá trị thiêng liêng trong Phật giáo. Cụ thể, ba điện này bao gồm: Điện Tam Thế, Điện Pháp Chủ và Điện Quan Âm, mỗi nơi đều được thiết kế để tôn vinh những vị Phật có vai trò đặc biệt trong truyền thống tâm linh của Phật giáo.
Điểm chung của ba chính điện này là sự hiện diện của bốn bức phù điêu tạc thủ công, được chế tác từ đá lấy từ miệng núi lửa ở Indonesia. Những phù điêu này không chỉ mang giá trị nghệ thuật độc đáo mà còn là biểu tượng tâm linh, góp phần tạo nên không gian linh thiêng, trang trọng trước các điện thờ. Những bức phù điêu này là minh chứng cho sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật điêu khắc và tín ngưỡng, đồng thời thể hiện sự uy nghi của các vị Phật trong quần thể kiến trúc Chùa Tam Chúc.
3.3.1. Điện Pháp Chủ
Điện Pháp Chủ tại Chùa Tam Chúc là nơi thờ Phật Thích Ca Mâu Ni, với một công trình kiến trúc ấn tượng thu hút sự chú ý của mọi du khách. Điểm nổi bật nhất trong điện chính là pho tượng Phật Thích Ca Mâu Ni bằng đồng nguyên khối, nặng 150 tấn – được mệnh danh là tượng Phật lớn nhất Đông Nam Á. Pho tượng này không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc mà còn là biểu tượng của sự linh thiêng và tôn kính đối với Đức Phật.
Không gian của Điện Pháp Chủ được thiết kế hoành tráng với hai tầng mái cong uyển chuyển, đạt chiều cao 31m và có diện tích mặt sàn lên tới 3.000m2. Đây là một công trình đồ sộ, không chỉ nổi bật về quy mô mà còn thể hiện sự hòa quyện hoàn hảo giữa kiến trúc hiện đại và truyền thống Phật giáo, tạo nên một không gian linh thiêng, tôn nghiêm cho mọi tín đồ và du khách.
3.3.2. Điện Tam Thế
Điện Tam Thế tại Chùa Tam Chúc là một công trình kiến trúc ấn tượng, thu hút sự ngưỡng mộ của mọi du khách với chiều cao lên tới 39m và diện tích mặt sàn rộng 5.000m2. Đây là một không gian rộng lớn, được thiết kế để tôn vinh ba pho tượng Phật lớn, mỗi tượng làm bằng đồng đen, tượng trưng cho ba thời kỳ của vũ trụ: quá khứ, hiện tại và tương lai.
Điều đặc biệt, bên trong chính điện là sự hiện diện của 12.000 bức phù điêu được tạc từ đá núi lửa ở Indonesia. Những tác phẩm điêu khắc tinh xảo này không chỉ mang giá trị nghệ thuật cao mà còn chứa đựng những thông điệp sâu sắc về giáo lý Phật giáo, góp phần tạo nên không gian linh thiêng và huyền bí của Điện Tam Thế. Công trình này không chỉ là biểu tượng tôn kính Đức Phật mà còn là sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật điêu khắc và tín ngưỡng, khẳng định vai trò quan trọng của Chùa Tam Chúc trong hành trình phát triển của Phật giáo tại Việt Nam.
Khi đến sân trước Điện Tam Thế, du khách sẽ được chiêm ngưỡng một cây Bồ Đề đặc biệt, được nhân giống từ cây Bồ Đề có tuổi thọ lên đến 2.125 năm. Đây là một trong những biểu tượng tâm linh quan trọng, kết nối quá khứ và hiện tại, thể hiện sự vĩnh hằng của giáo lý Phật giáo.
Ngoài cây Bồ Đề, điểm nhấn khác của sân trước là chiếc vạc đồng đen khổng lồ, cao khoảng 4m. Vạc được điêu khắc tinh xảo với những hình ảnh danh lam thắng cảnh tâm linh nổi tiếng của Việt Nam, cùng những trích dẫn sâu sắc về các sư tổ. Chiếc vạc không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo mà còn là biểu tượng cho sự giao thoa giữa tín ngưỡng và văn hóa, tạo nên một không gian thiêng liêng, đầy ấn tượng trước Điện Tam Thế.
=> Xem thêm: Khám phá chùa Vĩnh Nghiêm – Điểm đến tâm linh không thể bỏ lỡ
3.3.3. Điện Quan Âm
Điện Quan Âm tại Chùa Tam Chúc là một trong những điểm đến linh thiêng, nơi thờ Phật nghìn tay nghìn mắt, biểu tượng của sự từ bi vô hạn và khả năng quan sát mọi khổ đau của chúng sinh. Không gian của điện rộng rãi, thoáng đãng, tạo cảm giác thanh tịnh và yên bình cho du khách khi bước vào. Đặc biệt, từ khu vực này, du khách có thể tận hưởng tầm nhìn mở rộng ra vườn cột kinh, nơi những cột đá vững chãi mang đậm giá trị văn hóa và tâm linh. Sự kết hợp giữa không gian rộng lớn và khung cảnh yên tĩnh, huyền bí tại Điện Quan Âm mang lại cảm giác an lành, tĩnh tâm cho mọi người đến chiêm bái.
3.4. Đàn tế trời chùa Ngọc
Để đến được đàn tế trời tại Chùa Ngọc, du khách sẽ phải vượt qua khu vực Tam Điện chính và leo một đoạn đường dài trên núi. Chùa Ngọc, nằm trên đỉnh núi Thất Tích, thuộc quần thể du lịch Chùa Tam Chúc, được xây dựng hoàn toàn từ đá granite đỏ. Đặc biệt, các phiến đá được lắp ghép một cách tinh xảo mà không sử dụng keo hay xi măng, tạo nên một công trình kiến trúc độc đáo và bền vững theo thời gian.
Nằm trên đỉnh núi, Chùa Ngọc không chỉ là một điểm đến tâm linh mà còn là nơi mang đến cho du khách cơ hội chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, kết nối con người với không gian linh thiêng của trời đất.
3.5. Đình Tam Chúc
Ngôi đình Tam Chúc nằm giữa hồ nước rộng lớn, là nơi thờ Hoàng hậu Dương Thị Nguyệt của triều đại nhà Đinh, lưu giữ những dấu tích lịch sử quý báu từ thời vua Đinh. Đây không chỉ là một công trình tôn vinh nhân vật lịch sử mà còn là một phần của di sản văn hóa, gắn liền với những sự kiện quan trọng trong lịch sử Việt Nam.
Điều đặc biệt gây ấn tượng tại khu vực đình là mặt hồ với 6 quả núi nhỏ nhô lên giữa không gian rộng lớn. Xung quanh hồ là một hệ sinh thái động thực vật phong phú, mang đến vẻ đẹp tự nhiên hoang sơ. Đặc biệt vào mùa hè, khi hoa sen nở rộ, khung cảnh mặt hồ trước đình trở nên thơ mộng và lôi cuốn, khiến du khách không khỏi trầm trồ trước sự hòa quyện tuyệt vời giữa thiên nhiên và di tích lịch sử tại Tam Chúc.
3.6. Vườn cột kinh
Sau khi vượt qua cổng Tam Quan, du khách sẽ tiếp tục hành trình đến Điện Quan Âm và bước vào khu vực đặc biệt – 32 Cột Kinh, hay còn được biết đến với tên gọi Vườn Cột Kinh. Đây là một trong những điểm nhấn ấn tượng của Chùa Tam Chúc, với 32 cột kinh khổng lồ được xây dựng từ đá xanh Thanh Hóa, mỗi cột có trọng lượng khoảng 200 tấn và cao đến 14 mét.
Đặc biệt, thiết kế của các cột kinh mang đậm giá trị nghệ thuật và biểu tượng Phật giáo. Chân cột hình đài sen, thân cột được tạo hình lục giác vững chãi, và đỉnh cột là hình nụ sen tinh tế. Trên mỗi cột, những hình điêu khắc thủ công thể hiện các lời Phật dạy, mang đến không gian trang nghiêm và hùng vĩ trước điện Quan Âm. Đây không chỉ là một công trình kiến trúc ấn tượng, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tôn vinh giáo lý Phật giáo, tạo nên một không gian thiêng liêng đầy cảm hứng cho du khách hành hương.
4. Một vài lưu ý nhỏ khi du lịch chùa Tam Chúc
- Quần thể du lịch Tam Chúc, Hà Nam, với diện tích rộng lớn, yêu cầu du khách phải chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi tham quan. Để tránh mất thời gian tìm đường, việc tham khảo bản đồ chùa Tam Chúc là vô cùng cần thiết.
- Nếu bạn ghé thăm vào các dịp lễ hội, phương tiện di chuyển lý tưởng nhất là xe ôm. Các phương tiện thuyền hoặc xe điện thường phải xếp hàng lâu, làm mất thêm thời gian của du khách.
- Với đặc thù là khu du lịch tâm linh, du khách khi tham quan Chùa Tam Chúc nên lựa chọn trang phục kín đáo, thoải mái, thể hiện sự tôn kính đối với không gian linh thiêng. Bởi lẽ, việc di chuyển trong khuôn viên chùa yêu cầu không ít thời gian đi bộ, giày thể thao là lựa chọn phù hợp để đảm bảo sự thoải mái.
- Một lưu ý quan trọng khi tham quan các điện thờ là bạn chỉ nên bước vào cửa bên, tránh bước qua cửa chính giữa, và đặc biệt không dẫm lên bậu cửa mà cần bước qua một cách tôn trọng.
- Khi thắp hương, du khách chỉ nên thực hiện tại các đỉnh hương đặt bên ngoài các điện thờ. Hạn chế thắp hương bên trong để tránh ảnh hưởng đến tượng Phật và pháp khí. Đặc biệt, chỉ nên cắm một nén hương vào bát hương và tuyệt đối không cắm hương vào tay tượng, gốc cây hay các đồ lễ, nhằm tôn trọng không gian và linh thiêng của chùa.
=> Xem thêm: Khám phá đền Cốc Lâm – Điểm đến tâm linh không thể bỏ lỡ
Với không gian tôn nghiêm, cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và các công trình tôn giáo đồ sộ, Chùa Tam Chúc xứng đáng là một trong những điểm đến du lịch văn hóa tâm linh hấp dẫn nhất tại Việt Nam và trên thế giới.
Theo dõi Vivutrends để cập nhật những kinh nghiệm du lịch hấp dẫn bạn nhé!
