Chùa Một Cột là biểu tượng độc đáo của Hà Nội, luôn thu hút du khách bởi kiến trúc tinh tế và ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Nằm giữa lòng thành phố, ngôi chùa không chỉ là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá văn hóa, mà còn là nơi để bạn tìm hiểu về lịch sử dân tộc.
1. Giới thiệu về chùa Một Cột
Nằm giữa lòng Hà Nội, Chùa Một Cột, hay còn gọi là Liên Hoa Đài, là một trong những biểu tượng kiến trúc đặc sắc nhất của Việt Nam. Bấy lâu nay, nhiều người vẫn thường nhầm lẫn rằng chùa được xây dựng trên một cột trụ duy nhất. Tuy nhiên, trên thực tế đây là một công trình độc đáo với ngôi điện thờ Quán Thế Âm, nằm trên một cột trụ vững chãi, nổi bật trong quần thể Chùa Diên Hựu.
Chùa Diên Hựu từng là một quần thể kiến trúc đồ sộ, nhưng đã bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh và thiên tai. Trong số đó, Liên Hoa Đài vẫn đứng vững, trở thành biểu tượng của sự kiên cường và tinh thần bất khuất. Bên cạnh đó, ngôi chùa mang đậm ảnh hưởng của phong cách kiến trúc truyền thống Việt Nam, với mái ngói cong vút và những đường nét tinh xảo, hòa quyện hài hòa với cảnh quan thiên nhiên xung quanh.
Mặc dù tên gọi chính thức là Liên Hoa Đài nhưng cái tên “Chùa Một Cột” đã ăn sâu vào tâm thức người dân, trở thành biểu tượng không thể thiếu trong văn hóa Việt Nam. Đây không chỉ là nơi thờ tự mà còn là một di sản văn hóa, nơi lưu giữ nhiều giá trị lịch sử và tâm linh.Ngày nay, ngoài Liên Hoa Đài, khuôn viên Chùa Một Cột còn có nhiều hạng mục kiến trúc thú vị khác như tam quan, tam bảo, hành lang giải vũ, tăng phòng, và tháp tổ.
2. Chùa Một Cột ở đâu Hà Nội?
Chùa Một Cột, một biểu tượng văn hóa và lịch sử của Hà Nội, tọa lạc tại quận Ba Đình. Nằm trên phố cùng tên, chùa ẩn mình trong khuôn viên xanh mát của công viên, chỉ cách phố Ông Ích Khiêm vài bước chân.
3. Lịch sử hình thành chùa Một Cột
Chùa Một Cột, hay còn gọi là Diên Hựu tự, là một trong những ngôi chùa cổ kính và độc đáo nhất Việt Nam. Ngôi chùa nổi bật với truyền thuyết huyền bí liên quan đến giấc mơ của vua Lý Thái Tông.
Theo truyền thuyết, vào năm 1049, vua Lý Thái Tông đã có một giấc mơ kỳ diệu, thấy Phật bà Quan Âm ngồi trên đài sen, tay cầm cành sen, đưa nhà vua lên một đài cao. Khi tỉnh dậy, nhà vua kể lại giấc mơ cho các quan đại thần, và được nhà sư Thiền Tuệ khuyên rằng nên xây dựng một ngôi chùa với hình dáng như đài sen trong giấc mơ, nhằm cầu phúc cho đất nước.
Thực hiện theo giấc mơ, vua đã cho xây dựng Chùa Một Cột với kiến trúc độc đáo: một cột duy nhất nâng đỡ toàn bộ ngôi chùa, tựa như một đóa sen vươn lên từ mặt hồ.
4. Giờ mở cửa của chùa Một Cột
Chùa Một Cột mở cửa đón du khách từ 7h sáng đến 18h hàng ngày. Thời gian này phù hợp với giờ mở cửa của những địa điểm lân cận, giúp bạn dễ dàng kết hợp tham quan trong hành trình du lịch của mình.
5. Giá vé tham quan chùa Một Cột
- Đối với người Việt Nam: Nếu bạn đến để cúng bái, lễ Phật hay đơn giản là thưởng ngoạn không gian thanh tịnh, chùa sẽ miễn phí vé tham quan.
- Đối với du khách quốc tế: Sẽ cần mua vé vào cửa với giá 25.000 VNĐ/người.
6. Kiến trúc độc đáo tại chùa Một Cột
Chùa Một Cột, một biểu tượng kiến trúc độc lập của Việt Nam, thu hút du khách không chỉ bởi vẻ đẹp mà còn bởi những giá trị văn hóa sâu sắc. Khi bước chân vào thư viên chùa, du khách sẽ ngay lập tức bị cuốn hút bởi cổng Tam Quan, nơi nổi bật với bức tranh khắc ba chữ “Diên Hựu Tự” – biểu thị sự trường tồn tại và thịnh vượng. Cấu trúc của chùa bao gồm: Đài Liên Hoa, mái chùa và cột trụ.
Đài Liên Hoa
Đài Liên Hoa là một khối vuông sang trọng, được bao quanh bởi những song chắn tinh tế. Bên trong, tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay mạ vàng ngự trên ban thờ, xung quanh có rất nhiều đồ thờ như bình cắm hoa sen, đôi lục bình gốm sứ, lư hương bằng đồng và bộ ấm chén thờ, tất cả đều được bài trí tỉ mỉ.
Ban thờ được trang trí với họa tiết vân mây và sơn son thiếp vàng, tạo nên không gian thờ cúng trang trọng. Phía trên, hoành phi nhỏ trên nền sơn đỏ khắc ba chữ vàng “Liên Hoa đài” tỏa sáng, thu hút ánh nhìn của mọi người.
Mái chùa
Mái chùa được lợp bằng ngói màu đỏ, mang vẻ rêu phong theo thời gian, tạo nên nét cổ kính đầy bí ẩn. Mỗi viên ngói không chỉ đơn thuần là vật liệu xây dựng mà còn thể hiện sự tỉ mỉ và tâm huyết của những người thợ thủ công. Đặc biệt, trên đỉnh mái chùa là hình ảnh “lưỡng long chầu mặt nguyệt” — biểu tượng của sự sinh sôi nảy nở và âm dương hòa hợp.
Cột trụ
Cột trụ là 1 khối hình tròn được xây dựng bằng hai cột đá chồng lên nhau, trong đó một phần chìm dưới hồ, phần nổi lên cao tới 4m, với đường kính rộng 1,2m, tạo nên một nền tảng vững chắc cho toàn bộ công trình.
Vào ngày mùng 1 và ngày Rằm hàng tháng, Chùa Một Cột trở thành nơi tổ chức các nghi lễ khánh tiết, nơi ban quản lý chùa tiến hành lau dọn và thực hiện các lễ cúng trang trọng.
Thêm vào đó, năm 1962, quần thể Chùa Một Cột vinh dự được công nhận là Di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật Quốc gia. Đặc biệt, vào năm 2012, Chùa Một Cột được Tổ chức Kỷ lục Châu Á xác lập là “Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Châu Á.”
7. Chùa Một Cột có ý nghĩa gì?
Mặc dù hiện nay chùa chỉ còn là một di tích nhỏ so với quy mô hoành tráng của quá khứ, nhưng chùa Một Cột vẫn giữ vị trí đặc biệt trong trái tim người dân Việt Nam và có ý nghĩa sâu sắc trong đời sống văn hóa của họ từ ngàn xưa.
Với thiết kế độc đáo, Chùa Một Cột được xây dựng trên một trụ gỗ duy nhất, như một bông hoa sen vươn mình giữa hồ nước. Kiến trúc độc nhất vô nhị này không chỉ thu hút sự chú ý của du khách mà còn là nguồn cảm hứng cho nhiều nhà nghiên cứu lịch sử và kiến trúc.
Ngoài ra, phiên bản của Chùa Một Cột còn được dựng lên tại nhiều nơi khác trên thế giới, như ngôi Nam Thiên Nhất Trụ Tự ở thành phố Thủ Đức (1958), phỏng theo kiến trúc của Diên Hựu Tự. Đặc biệt, vào năm 2015, một phiên bản chùa khác của chùa đã được xây dựng tại Moscow, Nga. Chùa Một Cột, với ý nghĩa văn hóa và tinh thần mạnh mẽ sẽ mãi là biểu tượng đáng tự hào của thủ đô Hà Nội.
8. Một số địa điểm tham quan gần chùa Một Cột
Chùa Một Cột, với vẻ đẹp độc đáo và ý nghĩa tâm linh sâu sắc, không chỉ là điểm đến nổi bật mà còn là cửa ngõ để bạn khám phá nhiều di tích lịch sử văn hóa xung quanh. Từ chùa Một Cột, bạn có thể thử khám phá các di tích lịch sử văn hóa gần đó như: Lăng Bác, Hoàng Thành Thăng Long, nhà tù Hỏa Lò,…
Lăng chủ tịch Hồ Chí Minh
Chỉ cách Chùa Một Cột một quãng đi bộ ngắn, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là điểm đến không thể thiếu trong hành trình khám phá Hà Nội của bạn. Nằm trang nghiêm giữa Quảng trường Ba Đình lịch sử, Lăng Bác không chỉ là nơi an nghỉ của Người mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc.
Lăng được thiết kế với kiến trúc hoành tráng, mang đậm phong cách hiện đại nhưng vẫn giữ được nét truyền thống. Các vật liệu xây dựng được lựa chọn kỹ lưỡng, trong đó nổi bật là đá granite và bê tông, tạo nên một công trình vững chãi và trang nghiêm. Khi đặt chân đến đây, bạn sẽ cảm nhận được không khí linh thiêng và sự tôn kính của hàng triệu trái tim Việt Nam dành cho Bác.
Hoàng thành Thăng Long
Nằm không xa Chùa Một Cột, Hoàng Thành Thăng Long nổi bật như một biểu tượng lịch sử, ghi dấu ấn của ngàn năm văn hiến Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội. Từng là trung tâm chính trị và quân sự của nhiều triều đại phong kiến, quần thể di tích này hiện nay là kho tàng di sản quý giá, lưu giữ những công trình kiến trúc độc đáo cùng giá trị khảo cổ vô cùng phong phú.
Khi đặt chân đến Hoàng Thành, du khách sẽ có cơ hội khám phá những dấu tích của lịch sử, từ nền móng của các cung điện cổ kính cho đến những bậc thang rồng uy nghiêm. Mỗi góc nhỏ tại đây đều kể lại câu chuyện về một thời kỳ huy hoàng của dân tộc. Bạn sẽ không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của kiến trúc cổ điển mà còn được tìm hiểu về những hiện vật khảo cổ quý hiếm, mang đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử.
Nhà tù Hỏa Lò
Sau khi chiêm ngưỡng vẻ đẹp thanh tao của Chùa Một Cột, bạn không nên bỏ lỡ cơ hội khám phá Nhà Tù Hỏa Lò, chỉ cách đó chưa đầy 1km. Nhà tù không chỉ là một điểm đến hấp dẫn mà còn là nơi lưu giữ những ký ức đau thương và bi tráng về lịch sử đấu tranh đầy hào hùng của dân tộc Việt Nam.
Khi bước chân vào Nhà Tù, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng các hiện vật được trưng bày, từ những dụng cụ sinh hoạt hàng ngày của tù nhân đến các tài liệu lịch sử quý giá. Những bức tường rêu phong và không gian tĩnh lặng sẽ khiến bạn như được ngược dòng thời gian, cảm nhận rõ nét hơn về cuộc sống trong những năm tháng chiến tranh ác liệt.
Khám phá Chùa Một Cột không chỉ mang lại những trải nghiệm thú vị mà còn giúp bạn hiểu rõ hơn về văn hóa và lịch sử Việt Nam. Hãy lên kế hoạch cho chuyến vi v của bạn tại ngôi chùa này để tận hưởng không gian linh thiêng và vẻ đẹp kiến trúc độc đáo của nơi đây ngay nhé.
