Thành Nhà Hồ, một trong những biểu tượng văn hóa và kiến trúc độc đáo của Việt Nam, không chỉ là một công trình lịch sử mà còn là minh chứng cho tài năng và sự sáng tạo của các thế hệ người Việt. Hành trình khám phá Thành Nhà Hồ không chỉ đưa du khách trở về với những trang sử hào hùng mà còn mở ra cái nhìn sâu sắc về nghệ thuật kiến trúc cổ truyền của dân tộc.
1. Giới thiệu Thành Nhà Hồ
Thành Nhà Hồ, hay còn gọi là Thành Tây Đô, là một trong những di tích lịch sử quan trọng nhất của tỉnh Thanh Hóa cũng như của cả nước. Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 2011. “Quần thể kiến trúc Nhà Hồ Thanh Hóa” được đánh giá là kiệt tác đá kỳ vĩ nhất Đông Nam Á, từng là kinh đô và trung tâm văn hóa chính trị xã hội của nước Đại Ngu dưới triều đại Hồ.
Nằm cách trung tâm thành phố Thanh Hóa khoảng 45 km và Hà Nội 140 km, Thành Nhà Hồ tọa lạc giữa vùng đồng bằng lưu vực sông Mã và sông Bưởi. Công trình này vẫn còn nguyên vẹn với kiến trúc độc đáo được xây dựng hoàn toàn bằng đá, tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ và bền bỉ qua thời gian. Quần thể di tích nằm trong địa phận các thôn Tây Giai, Xuân Giai (xã Vĩnh Tiến), Đông Môn (xã Vĩnh Long), thuộc huyện Vĩnh Lộc, và còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như An Tôn, Tây Đô, thành Phủ Thanh Hoá, Tây Kinh, Thạch Thành hay Thành Tây Giai.
Hành trình đến Thành Nhà Hồ từ thành phố Thanh Hóa rất thuận tiện, chỉ mất khoảng 1 giờ. Du khách có thể di chuyển theo Đại Lộ Lê Lợi, rẽ vào Quốc Lộ 1A và tiếp tục theo Quốc Lộ 45, chỉ cần theo bảng chỉ dẫn là sẽ tới ngay địa điểm du lịch nổi tiếng này.
2. Lịch sử ra đời của Thành Nhà Hồ
Năm 1397, dưới triều đại Trần, Hồ Quý Ly – khi đó đang giữ chức vụ Nhập nội Phụ chính Thái sư Bình chương quân quốc trọng sự – đã quyết định xây dựng Thành Tây Đô. Với cương vị Tể tướng và quyền lực tối cao trong triều đình, ông là người có tầm nhìn chiến lược, quyết định di dời kinh đô về đây nhằm tước đoạt quyền lực của vương triều Trần.
Thượng thư bộ Lại, Đỗ Tỉnh (có tài liệu ghi là Mẫn), được chỉ định trực tiếp để tổ chức và điều hành quá trình xây dựng. Điều đặc biệt là công trình đồ sộ này đã được hoàn thành chỉ trong vỏn vẹn ba tháng, một kỳ tích đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, các cấu trúc khác như cung điện, La Thành phòng vệ bên ngoài và đàn Nam Giao vẫn tiếp tục được xây dựng và hoàn thiện cho đến năm 1402.
Thành Tây Đô đã trở thành kinh đô của triều đại Hồ, lấy niên hiệu là Đại Ngu từ tháng 3 năm Canh Thân (26-3 đến 24-4-1400). Trong khi đó, Thành Thăng Long được đổi tên thành Đông Đô, vẫn giữ vai trò quan trọng trong lịch sử. Từ đó, người dân thường gọi Thành Tây Đô là Thành Nhà Hồ, một tên gọi gắn liền với di sản văn hóa và lịch sử của đất nước.
3. Thời điểm thích hợp đến thăm Thành Nhà Hồ
Thành Nhà Hồ, với vẻ đẹp hùng vĩ và giá trị lịch sử đặc sắc, mở cửa đón khách tham quan vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, để có một hành trình khám phá trọn vẹn hơn, du khách nên đến vào những tháng đầu năm, khi nơi đây diễn ra nhiều lễ hội địa phương sôi động. Những lễ hội như Cầu Ngư và Đền Sòng không chỉ mang đến không khí náo nhiệt mà còn là cơ hội để bạn trải nghiệm văn hóa đặc sắc của người dân địa phương. Việc kết hợp tham quan di tích lịch sử với các hoạt động lễ hội sẽ chắc chắn mang lại cho bạn những kỷ niệm đáng nhớ tại Thành Nhà Hồ.
4. Khám phá những điểm nổi bật của Thành Nhà Hồ
4.1. Vẻ đẹp cổ lính đậm chất lịch sử của cổng tiền thành
Cổng Tiền Thành, tọa lạc ở phía Nam, là cổng chính của Thành Nhà Hồ. Với thiết kế ấn tượng, cổng bao gồm ba cửa, trong đó hai cổng bên có độ cao 5,45m và cổng giữa cao 5,75m. Bức tường xung quanh cổng có chiều cao dao động từ 5 đến 10m, tùy thuộc vào từng vị trí. Nằm tại đây là con đường Hoa Nhai dài khoảng 2,5km, được lát gạch đá từ cách đây 600 năm, mang đậm dấu ấn lịch sử.
Cổng Tiền Thành trở thành điểm dừng chân lý tưởng cho du khách, nơi nhiều người tìm đến để chụp những bức ảnh đẹp với bối cảnh cổ kính, lưu giữ vẻ đẹp của một kinh đô xưa. Để có những bức ảnh độc đáo và nghệ thuật, du khách có thể sưu tầm trang phục truyền thống của Việt Nam, tạo nên những khoảnh khắc đáng nhớ.
Với quá khứ hiếm có, cổng thành như một cánh cửa thời gian, sẵn sàng đưa bạn trở về những năm tháng yên bình. Đến đây, bạn sẽ cảm nhận được không khí tĩnh lặng, hòa quyện cùng vẻ đẹp lịch sử, như thể mình đang sống lại trong một thời đại vàng son.
4.2. Khung cảnh yên bình của đồng quê trong Thành Nhà Hồ
Bên trong Thành Nhà Hồ ngày nay hiện ra một bức tranh đồng quê mênh mông, đậm chất Việt Nam. Nơi đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng một khung thành đầy sức sống, với sắc xanh tươi mát của cỏ cây. Những thửa ruộng ngô đang phát triển xanh tốt, bên cạnh là những ao sen rực rỡ hoa, tạo nên khung cảnh nên thơ và yên bình.
Không chỉ có thiên nhiên tươi đẹp, hình ảnh những đứa trẻ nô đùa trên thảm cỏ quê hương cũng góp phần làm tăng thêm vẻ sống động cho không gian nơi đây. Thành Nhà Hồ không chỉ là di tích lịch sử mà còn là nơi gợi nhớ về cuộc sống bình dị, hòa quyện giữa văn hóa và thiên nhiên, mang đến cho du khách những trải nghiệm đáng nhớ trong hành trình khám phá.
4.3. Những bức tường thành di sản vĩnh cửu của thời gian
Tường Thành Nhà Hồ ngày nay hiện lên với vẻ cũ kỹ, mang trong mình lớp rêu phong của thời gian. Các khối đá xây thành, dài lên đến 6m và nặng tới 24 tấn, được chồng chất và đục đẽo tỉ mỉ, tạo nên một công trình kiên cố và bền bỉ. Được xây dựng hoàn toàn bằng đá tảng, những bức tường này không cần bất kỳ chất dính nào giữa các tảng đá, nhưng vẫn đứng vững trước thử thách của thiên tai và chiến tranh qua nhiều thế kỷ.
Vẻ đẹp của tường thành không chỉ nằm ở kích thước đồ sộ mà còn ở sự khéo léo trong kỹ thuật xây dựng, chứng minh cho sự thông minh và tài năng của các thế hệ xây dựng trước đây. Từng khối đá, từng mảnh ghép đều là minh chứng cho lịch sử hùng tráng của dân tộc, khiến du khách không khỏi ngỡ ngàng khi đứng trước công trình này. Thành Nhà Hồ không chỉ là một di sản văn hóa, mà còn là một di sản sống động, ghi lại dấu ấn của thời gian và những biến động lịch sử.
5. Một vài lưu ý khi tham quan Thành Nhà Hồ
Với tuổi đời hàng thế kỷ, một số khu vực trong Thành Nhà Hồ đã bắt đầu xuất hiện dấu hiệu sạt lở. Những điểm này đã được gắn biển cảnh báo, và du khách được khuyến cáo không nên tham quan những khu vực này để đảm bảo an toàn cho bản thân.
Trong hành trình khám phá di sản văn hóa này, việc giữ gìn vệ sinh là điều vô cùng quan trọng. Hãy cùng nhau bảo vệ di tích lịch sử của đất nước bằng cách không xả rác và giữ gìn cảnh quan xung quanh.
Thành Nhà Hồ được xem là một điểm tham quan ngoài trời, vì vậy du khách nên chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết như mũ, kính, và áo khoác chống nắng. Đặc biệt, hãy chọn những ngày thời tiết đẹp để có thể tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp hùng vĩ của thành cổ này.
Khám phá Thành Nhà Hồ, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ mà còn cảm nhận sâu sắc giá trị văn hóa và lịch sử. Đây chính là nơi mà quá khứ và hiện tại giao thoa, với tất cả vẻ đẹp và ý nghĩa của nó, chắc chắn sẽ để lại những kỷ niệm khó quên trong lòng mỗi du khách.
